***diL anlatım konu testleri...***

FİİLLERDE ÇATI TESTLERİ
1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yüklem geçişsiz bir eylemdir?
A) Tanıdık bir şehirde garip kalmanın hüznünü yaşıyorum.
B) Şehirler, anıların sık sık tazelenmesini ister.
C) İncecik bir duman tütecekti, bakır semaverden
D) Yola erken çıkmanın avantajını kullanamadı.
E) Son zamanlarda kimseyle konuşmak istemiyordu.

2. Aşağıdaki dizelerin hangisinde yüklem geçişli değildir?
A) Vaktin dar olduğu bir zamanda bu sözü bir gül gibi bıraktın yüreğime
B) Tarihe gömüyorum acıyı ve ölümü Yenilgiyi zafer şarkılarına
C) Sen geldin, çöllere yağmurlar geldi, Bana göre değil Küba'nın çiçekleri
D) Yolumun üzerinde çıngıraklı şehirler Casus gibi izliyor ardımdan hayat beni

E) Rüstem'in kanını döktüm yerlere İstanbul'u kuşattım gözlerin için

3. Aşağıdaki cümlelerdin hangisi özne-yüklem ilişkisi bakımından diğerlerinden farklıdır?
A) Öğrencilerin hepsi birden oturdukları yerden kalktı.
B) Yaşlı kadın, ağlayınca sakinleşti.
C) Hafta sonu bütün mahalle pikniğe gitti.
D) Bütün sınıf, anlatılan fıkraya güldü.
E) Sinekler meyvelerin üzerine üşüştü.

4. "Yüklemin bildirdiği eylemi özne yapar ve yaptığı işten yine özne etkilenir."
Yukarıdaki açıklama fiil çatılarından hangisine aittir?
A) Edilgen fiil
B) Etken fiil
C) Dönüşlü fiil
D) İşteş fiil
E) Geçişsiz fiil

5. Geçişsiz fiillerin, "-r, -t, -tır" eklerini alarak geçişli (nesne olabilir) hale getirilmiş şekline ne ad verilir?
A) Ettirgen fiil
B) Dönüşlü fiil
C) İşteş fiil
D) Oldurgan fiil
E) Edilgen fiil

6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "sanat" sözcüğü sözde özne görevindedir?
A) Sanatı, hayatının en önemli uğraşı olarak kabul ediyordu.
B) Sanata ve Sanatçıya verilen değer git gide azalıyor.
C) Sanat, insanları hayata bağlar.
D) Sanat, toplumdaki hemen herkes tarafından sevilir.
E) Sanatı, düşünceye özgürlük verdiği için seviyor.

7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yüklem ettirgen bir fiil değildir?
A) Çayı, uzun süre karıştırdı.
B) Elindeki bütün parayı bakkalda bozdurdu.
C) Müdür, olay çıkaran öğrencileri çağırttı.
D) Bütün işlemleri iki saatte tamamlattı.
E) Mektupların hepsini kardeşine yazdırdı.

8. Aşağıdaki cümlelerin hangisi nesne - yüklem ilişkisi bakımından diğerlerinden farklıdır?
A) Batı romanının eğilimlerini bu durumda doğal sayardık.
B) İnsanlığın vardığı her yeri nokta, eskisi konusunda da bir şüphe yaratır.
C) Sinema ve televizyon, anlatının çağdaş sırrını buldu.
D) Gerçekçilik içeriklerini onlar günden güne yitiriyorlar.
E) Parasını bulamayınca bir köşeye oturup ağladı.

9. Aşağıdaki cümlelerin hangisi özne-yüklem ilişkisine göre diğerlerinden farklıdır?
A) Şair, bizi bir bahar hayalinin içine atıveriyor.
B) Mevsimin okşayışları karşısında ne yapacağını bilemiyor İnsan.
C) Cıvıl cıvıl bir hareket getirir evlere, bağa, bahçeye...
D) Dallar arasında çok sesli bir şarkı söyleniyor.
E) Ama benim kaygım ne biliyor musunuz?
YANITLAR : 1-C 2-C 3-E 4-C 5-D 6-D 7-A 8-E 9-D

CÜMLE ÖĞELERİ TESTİ
1. Aşağıdakilerden hangisi, öznenin özelliklerinden olamaz?
A) Fiillerin mastarları özne olabilir.
B) İsimlere getirilen hal eklerini alabilir.
C) Şahıs ve soru zamirleri özne olabilir.
D) İsim ve sıfat tamlamaları özne olabilir
E) Eylemi yapan kişiyi gösterir.

2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde adlaşmış sıfat nesne görevinde kullanılmıştır?
A) Hırsız, kısa bir süre sonra yakalandı.
B) Yalancı adamı hemen susturdular.
C) Gençlere her zaman sahip çıkmalıyız.
D) İhtiyarı, bu yaz ziyaret edeceklermiş.
E) Dilenciye on bin lira verdi.

3. Aşağıdaki cümlelerin hangisi "kim, ne zaman, neyi ve kime?" sorularının tümüne cevap vermektedir?
A) Okulun bahçesinde top oynarken gözlüğü kırılmıştı.
B) Bu kitabı, doğum günümde bana edebiyat öğretmenim almıştı.
C) Öğrenciler, akşamları ders çalışmayı pek sevmezler.
D) Sizde fazla olan kitapların bazısını bir arkadaşınıza verebilirsiniz.
E) O, bu yıl sosyal etkinliklere katılmayı hiç düşünmedi.

4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde nesne yer almamıştır?
A) Küçük kardeşi bu yıl okula başlıyor
B) Çiçekçiye uğrayıp üç kırmızı gül aldım.
C) O, "Altın Kelebek" ödülünü bileğinin hakkıyla aldı.
D) Doğum gününde ona, sadece bîr kalem alabildik.
E) Şehirlerden kaçıp gitme düşüncesini içimizden atamadık.

5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde soru, özneyi bulmaya yöneliktir?
A) Üstüne yorgan mı örttüler?
B) Doktora dün beni mi sormuş?
C) Çocuğun başına taş mı düşmüş?
D) Yarışmaya seni mi gönderecekler?
E) Kendisi bu işi başarabilir mi?

6. "Onlar her yerde onun karşısında idiler."
Cümlesinin öğe dizilişi aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
A) Özne + Z. Tümleci + Nesne + D. Tümleç + Yüklem
B) Özne + D. Tümleç + D. Tümleç + Yüklem
C) Özne + D. Tümleç + Yüklem
D) D. Tümleç + Özne + Yüklem
E) D. Tümleç + Özne + D. Tümleç + Yüklem

7. Yıllar öncesinin solgun eylül, ekim ayları, asırlık çınarlar ve titrek yapraklar arasında dönüp duruyor benimle birlikte.
Cümlesinin öznesi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Eylül, ekim ayları.
B) Solgun eylül, ekim ayları
C) Yıllar öncesinin solgun eylül, ekim ayları
D) Asırlık çınarlar ve titrek yapraklar
E) Benimle birlikte

8. Aşağıdaki cümlelerden hangisi "ne, neyi, nerede" ve "nasıl" sorularının tümüne cevap vermektedir?
A) Ahmet toplantıda sana ne söyledi?
B) Orada bulunanlar, konuyu tartıştı.
C) Kuş, yuvasında yavrularını sevgiyle besliyordu.
D) Çocuklar bahçede oynamaya başladı.
E) Terbiyeli çocuk, herkese saygılı davranır.

9. "Öğrencileriniz son günlerde neler okuyorlar."
Sorusuna verilecek cevap, cümlenin hangi öğesi olur?
A) Özne
B) Nesne
C) Dolaylı Tümleç
D) Zart Tümleci
E) Edat Tümleci

YANITLAR : 1-B 2-D 3-B 4-A 5-C 6-C 7-C 8-C 9-B

CÜMLE ÇEŞİTLERİ TESTİ
1. Aşağıdaki cümlelerden hangisi yüklemine göre farklıdır?
A) Çal, bağlamacı, çal eski türküleri.
B) Dirilt, nağmelerini ataların.
C) Dertli, Emrah, Ruhsati dile gelsinler.
D) Duyur sesini eski ustaların.
E) Bağlaman, şenliğidir meclislerin.

2. Aşağıdaki dizelerden hangisinde hem isim, hem fiil cümlesi vardır?
A) Susmam seni ürkütmesin, çağlayanlar var içimde.
B) Durma, bana türkü söyle Anadolu'dan.
C) Buralarda gezerdi o, şurada dinlenirdi.
D) Kalbim niçin bu kadar yabancı, sen niçin yoksun?
E) Hadi tut elimden, bitsin yalnızlığım.

3. Aşağıdakilerden hangisinde bir isim, ek eylem alarak yüklem olmuştur?
A) Çocuğun karnı iki gündür açtı.
B) Bana bütün dertlerini açtı.
C) Sonra da hemen yanımdan kaçtı.
D) Bilmiyorum neleri amaçladı.
E) Oysa her şeyi iyice kavramıştı.

4. Aşağıdaki tümcelerin hangisi devrik,olumsuz, ad tümcesidir?
A) Aradığım hiçbir şey yoktu bu markette.
B) Bir türlü okumayı öğrenememişti.
C) Tatlı bir gülümseme vardı yüzünde.
D) Bu yıl bu dağların karı erimez.
E) İki dakika şurada bekleyemedin.

5. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi bîr çekimli fiil değildir?
A) Derken otomobil çıkıyor yoldan.
B) O, dar gelirli bir memur çocuğuydu.
C) Pencerelerden martıları selamlıyor çocuklar.
D) Artık kavga görülmeyecek o yerlerde.
E) Dağ başında yapayalnız yaşıyor.

6. Aşağıdaki dizelerden hangisi bir isim cümlesi değildir?
A) Kars'ım Ankara'yım, Van'ım, Bolu'yum
B) Boğazlardan aşan fetih yoluyum.
C) Muradına ermiş Anadolu'yum.
D) Yıldız,"Yıldızınım." diye göz kırpar.
E) Al, yeşil sulardır, akar gördüğüm.

7. Aşağıdaki cümlelerden hangisi isim cümlesidir?
A) Kendisi bir iş arıyor, ama hangi işi, neden aradığını bilmiyor.
B) Son görüşmemizde, seni pek dalgın gördüm.
C) Medeni olmayan bir insanın cesareti kaba bir cesarettir.
D) Çocukluğumda okuduğum bir kitabı dün yeniden okudum.
E) Tren, sıkıntılı bir yolculuktan sonra sabaha karşı İzmir'e vardı.

8. Aşağıdaki cümlelerden hangisi yüklemine göre farklıdır?
A) Büyükler, çocuklara davranışlarıyla örnek olmalıdır.
B) Büyükler hareketlerine dikkat etmek zorundadır.
C) Her insan çevresinden ilgi bekler.
D) Çevresi, çocuğun davranışlarını etkiler.
E) Büyükler,gereksiz yere küçüklere kızarlar.

9. Aşağıdaki cümlelerden hangisi kurallı bir fiil cümlesidir?
A) Unutulmuş birer birer eski dostlar.
B) Bu bendeki, çölün suya çağrısı.
C) Anılar birer birer gözümde canlandı.
D) Sakın çıkma patika yollara.
E) Manda yuva yapmış söğüt dalına.

10. Aşağıdaki cümlelerin hangisi öğelerin dizilişi yönüyle diğer dördünden farklıdır?
A) Ilgaz Anadolu'nun sen yüce bir dağısın.
B) Süleyman Bey'in kızı çok çalışkanmış.
C) Dün hava çok yağışlı idi.
D) Gün doğar, zümrüt tepelerin ardından.
E) Gelenlerden haberim yok değildi.

YANITLAR : 1-E 2-A 3-A 4-A 5-B 6-D 7-C 8-B 9-C 10-D

ANLATIM BOZUKLUĞU TESTİ
1. "Bize söylediklerinizde tam bir tezatlık sanatı vardır." cümlesindeki anlatım bozukluğu aşağıdakilerden hangisiyle giderilebilir?
a. "Bize" sözcüğü "sîzin bize" şeklinde değiştirilerek.
b. "Söylediklerinizde" sözcüğü söylediğiniz şeylerle" şeklinde değiştirilerek.
c. "tezatlık" kelimesi "tezat" şekline getirilerek.
d. Yan cümlenin yüklemi kaldırılarak "her zaman" söz grubu yüklemden önce getirilerek.
e. Yüklem olumsuz yapılarak.

2. Birçok gidenin(I) her biri memnun(II) ki yerinden
Birçok(III) seneler(IV) geçti dönen yok seferinden(V)."
Yukarıdaki mısralarda numaralandırılmış sözcüklerden hangisi anlatım bozukluğunun sebebidir?
a. I b. II c. III d. IV e. V

3. I. Her şeyini bize emanet ederek onurlandıran bu insanlara şükranlarımızı iletin.
II. Bütün emanetlere gözümüz gibi koruyacağımızdan emin olabilirsiniz.
III. Bizim inancımıza göre emanet namus kavramıyla aynı eş değerdedir.
IV. Gerekirse her türlü fedakarlığı gösterir bize emanet edilen şeylerin kılma bile zarar gelmesine izin vermeyiz.
V. Bu sebepten dolayı içiniz rahat etsin, gözünüz arkada kalmasın.
Yukarıdaki cümlelerden kaç tanesinde anlatım bozukluğu vardır?
a. 1 b. 2 c. 3 d. 4 e. 5

4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlatım bozukluğu yoktur?
a. Ne sen duydun ne ben bizi çağıran bu sesi.
b. Anlaşılmazlık reçetesini alıp yeni ifadeler yaparak yazarlara sunmak mıdır edebiyat.
c. Eğer bu konuda yardım ve destek verilmeden bu işe girmenizi tavsiye etmiyorum.
d. Zaman aşımına uğrayarak geçerliliğini yitiren ve tedavülden kaldırılan paranız varsa değiştirebiliriz.
e. Sanat eseri zamanla etki gücünü yitiriyorsa bu esere gerçek sanat eseri dememiz mümkün değildir.

5. "Uzun uğraşlardan sonra aldığı bu zam onun rahatlamasına neden olmuştu." cümlesinde anlatım bozukluğunu oluşturan sözcüğü değiştirdikten sonra ortaya çıkan yeni anlatım bozukluğunun sebebi aşağıdakilerden hangisidir?
a. Tümleç eksikliği
b. Yan cümle yüklemi eksikliği
c. Ek yanlışlığı
d. Yanlış anlamda kullanılan sözcük
e. Tamlama yanlışlığı

6. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde nesne-yüklem uyumsuzluğu yoktur?
a. Her zaman bize geleceğini söyler ama hiçbir zaman gelmezdi.
b. Yerine git ve güzelce temizle.
c. Elinin kirini bize gösterdin, cebine bari sokma.
d. Onun yoluna çıkıp kesmeye kalkma.
e. Herkese dikkat et içeri alma.
YANITLAR : 1-C 2-D 3-D 4-E 5-C 6-A

anlatım biçimleri testi

1. “Uyandığımda daha hava karanlıktı. Yataktan kalktım. Kazağımı giyip balkona çıktım. Serin bir esinti yüzümü yaladı; ürperdim. Tan attı. Horozlar kesik kesik öttü. Ortalık ağardıkça kuş cıvıltıları çevreyi sardı. İnsanlar, yavaş yavaş sokağa dökülmeye başladı...”
Yukarıdaki parça için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Kimi sözcükler, mecaz anlamında kullanılmıştır.

B) Varlıklar hareket halinde verilmiştir.

C) Karşıt kavramlar farklı yönleriyle anlatılmıştır.

D) Anlatılanlar, belirli bir zaman dilimi içinde geçmektedir.

E) Ayrıntıların seçiminde duyulara yer verilmiştir.







2. Bir gün öğleden sonra, dükkanda, yeni bir kendir yumağından, sapan ipi uzunluğunda parçalar kesiyor, sonra da onlara düzgün birer denizci ilmeği atarak duvarda sıralanmış çivilere takıyordu. O sırada arkasında bir tıkırtı duyup döndü. Açık kapıda silueti beliren normalden küçük bir adam gördü. Konuşmaya başladı, sesi sert değil de az kullanılmaktan paslıydı.

Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi yoktur?

A) Öyküleyici bir anlatım kullanma

B) Görsel öğelerden yararlanma

C) Yorumlamalara yer verme

D) İşitsel öğelerden yararlanma

E) Tanımlamalara yer verme







3. Köşeyi döner dönmez ciğerinize bir iğde kokusu dolar. Uzun süre nereden geldiği belli olmaz. Derken iğde kokusunun netliği kaybolur. Hanımeli, ardından diğer kokuları duyar, zaman zaman bunları birbirine karıştırarak içinize çekebilirsiniz. Hâlâ görünürde bir şeyler yoktur. Bir an kulaklarınız, yüksekten hızla dökülen bir suyun sesini duyar; durur, dinlersiniz.

Bu parçada ayrıntıların seçiminde aşağıdaki duyuların hangisinden yararlanılmıştır?

A) Görme - koklama - dokunma

B) İşitme - koklama - görme

C) Dokunma - işitme - tatma

D) Görme - dokunma - tatma

E) Dokunma - koklama - işitme





4. Dün akşam yine yüce çınarın altında Meçhul Filozofla buluştuk. İnsanlığın ilk ayırt edici belirtisinin ne olduğunu sordum. Şu cevabı verdi: “Yeryüzünde insanlık, tebessümün ilk görünüşü ile başlamıştır. İnsanlardan önce, bu kara toprak üzerinde tebessümden eser görülmezdi. Tebessüm insana özgüdür. Hiçbir hayvan tebessüm etmez. insanla hayvanın ayırt edici bir özelliğidir, tebessüm.”

Parçada, aşağıdaki düşünceyi geliştirme yollarından özellikle hangisine başvurulmuştur?

A) Tanımlama B) Örnekleme

C) Tanık gösterme D) Karşılaştırma

E) Somutlama









5. Duygular hayatımızın alevidir. Onlar olmasa sanat olmayacaktı. Şair Shelly’nin uğruna kadınlar intihar etmeyecekti. Anna Karenina tren tekerlekleri altına kendini atmayacak, “Uğultulu Tepeler”deki eski çiftçi yamağı, sevdiği asil kadın ölünce aklını kaybedip onun hayalini görmeyecekti. Duygular olmasa ulusal kurtuluş savaşları ve devrimler olmayacaktı. Duygular, insanı insan yapan şeylerin başında gelmektedir. Duygular, bazen insanı tarhip etse de insanlığı tarhip etmemekte, aksine yüceltmektedir. Güzel bir çelenk yapmak için de ne yazık ki, çiçekleri koparmak gerekiyor.

Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi daha ağır basmaktadır?

A) Benzetme B) İlişki kurma

C) Örnekleme D) Betimleme

E) Tanımlama







6. Bugün de işime her zamanki gibi belediye otobüsüyle gidiyordum. Ben oturuyordum koltukta. Öndeki koltuk boşaldı. Gözüm o koltuktan tutunan genç bayana ilişti. O, gözü ile bir beye baktı, yaşlı bir beydi bu. Bey “Teşekkürler, ben hemen iniyorum.” dedi. Genç bayan bu sefer kalabalığı gözüyle taradı; bir yaşlı, derin bir nefes aldı. Israrla genç bayana baktım. Göz göze geldik, gülümsedim, ellerimi ses çıkarmadan birbirine çarptım. Avuçlarım öylece kaldı. O gülümsedi, başını eğip önemli değil, ya da çok doğal der gibi bir ifade verdi yüzüne... Otobüs durdu indi, başıyla beni selamlayarak.”

Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerin hangisinden yararlanılmıştır?

A) Betimleme - açıklama

B) Tanımlama - betimleme

C) Öyküleme - betimleme

D) Tartışma - öyküleme

E) Karşılaştırma - açıklama





7. “Boğaziçi’nin Anadolu kıyısındaki tehna, bayır ve yarı loş köylerinin birinde hırçın bir akşamdı. Ayrıca yağmur yağıyordu. Fakat rüzgar öyle ıslak esiyor ve her tarafı öyle sırsıklam ediyordu ki, yokuşlardan devamlı seller akıyor ve oluklardan devamlı sular boşanıyordu. Bir haftadan beri sürüp giden bu kapanık ve yağışlı hava altında ahşap evler sünger gibi rutubeti çekmişler, şişip doymuşlardı; artık suları ememiyolar, dışarıya vuruyorlardı.”

Yukarıdaki betimlemede ayrıntıların seçiminde, aşağıdaki duyulardan hangisi ağır basmaktadır?

A) Görme B) Tatma C) Dokunma

D) İşitme E) Koklama







8. “Her şey güzeldi. Ormanda kuşların şakıyarak ötüşü, deredeki suyun güzel çağlayışı, dağlarda kavalın sesinin yankılanışı, ağaçların hafif bir esintiyle çıkardığı sesler, güneşin bütün gün sıcaklığıyla etkilediği binlerce yabancıl ottan gelen kekremsi kokular... Her şey, her şey onu mutlu ediyordu.”

Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisine başvurulmamıştır?

A) Sıfatlardan yararlanma

B) Kişisel duyguları belirtme

C) Bitirilmemiş cümleler kullanma

D) Gözlemlere yer verme

E) Kişileştirme sanatına yer verme







9. “Ahmet Haşim’i Paris’te öğrenci bulunduğum sıralarda, 1928’de tanımıştım. İki ay kadar süren bu Paris günlerinde, hemen her akşam onu görüyordum. Ya birlikte dolaşıyor ya da Montparnasse’ın bir kahvesinde buluşuyorduk. Bir kere olsun şiirden veya sanattan söz açtığını hatırlamıyorum. Oysa yaştaşı Yahya Kemal yalnız şiirden, sanattan ve tarihten söz açar dururdu. Bu bakımdan bu iki şairimiz karşılıklı olarak Maupassant ile Flaubert’e benzerler. Birbirine bu kadar ters düşen Haşim’le Yahya Kemal’i birleştiren tek nokta, her ikisinin de midelerine son derece düşkün oluşları idi.”

Bu parçanın anlatımda aşağıdakilerden hangisi ağır basmaktadır?

A) Tanımlamalara yer verme

B) Örneklendirmelerden yararlanma

C) Tanık gösterme

D) Karşılaştırmalar yapma

E) Kişileştirmeye başvurma





10. Su, insanoğlunun en temel gereksinimlerinden biridir. Su, temas ettiği hemen her şeyi az çok çözer. Bu nedenle, az çok çözünmüş olarak gazlar, organik ve inorganik maddeleri içerebileceği gibi, mikroorganizmaların da bulunabileceği iyi bir ortamdır. Oysa, içilebilecek bir suyun, renksiz, kokusuz, berrak ve mikroorganizma içermemesi gerekir. İçme suları yeterince temiz değilse, bu yolla insanlara geçebilen enfeksiyonların mikroplarını taşır ki bunların başında bulaşıcı bağırsak hastalıklarından olan tifo, kolera ve dizanteri gelir.

Bu parçanın anlatımında, aşağıdakilerden hangisi daha ağır basmaktadır?

A) Örnekleme B) Tanımlama

C) Öyküleme D) Benzetme

E) Açıklama







11. Usul usul yağan yağmur giderek hızlanıyordu. Çay bahçeleri bomboştu. Satıcıların hafta sonları kitap ve kasetlerini dizdikleri ıslak tezgahların önünden geçerken, denizin kabartmakta olduğunu gördü. Kuşlar çığlık çığlığa kaçıyorlardı. Gökyüzü yağmur bulutlarından oluşan kara bir çarşafla örtülüydü.

Bu parçanın anlatımında özellikle aşağıdakilerin hangisinden yararlanılmıştır?

A) Betimleme

B) Açıklama

C) Karşılaştırma

D) Tartışma

E) Örnek verme







12. Kış, Ada’nın her tarafına yerleşebilmek için rüzgârlarını, poyraz, yıldız, gündoğusu, batı karayel, karayel halinde seferber ettiği zaman, öteki yakada yaz, daha pılısını pırtısını toplamamış, bir kenara oldukça mahzun bir göçmen gibi oturmuştur. Gitmekle gitmemek arasında sallanır bir halde, elinde bir pasaport, çıkınında üç beş altın, bekleyen bu güzel yüzlü göçmen tazeyi benden başka bu Ada’da seven hemen hiç kimse yoktur diyebilirim.

Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi ağır basmaktadır?

A) Tanımlamalara yer verme

B) Anlatılanları nedenleriyle belirtme

C) Kişileştirme ve benzetmeye başvurma

D) Örneklendirmelerden yararlanma

E) Karşıt düşüncelere yer verme





13. Gördüğüm fotoğraflara göre biraz şişman, biraz yorgun, biraz hatları kalınlaşmış bir bedenle karşılaşacağımı sanırken, kapıdan bir ışık dalgası halinde gelen bir kuvvet ve hayat kaynağı ile birden gözlerim kamaştı. Bebekleri en garip ve esrarlı madenlerden yapılma bir çift gözün mavi, sarı, yeşil ışıklarıyla aydınlattığı asabi bir çehre... Bütün zemberekleri çelikten ince, yumuşak, toplu, gerilmiş, taptaze bir canlılık... Altı yüzyıllık bir devri birden bire ihtiyarlatan adamın çehresi, eski ilahlarınki gibi, yıpranmış bir başın hiçbir izini taşımıyor.

Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisine başvurulmamıştır?

A) Sıfatlardan yararlanma

B) Kişisel duyguları belirtme

C) Gözlemlere yer verme

D) Olayları nedenleriyle belirtme

E) Ruhsal ve fiziksel özellikleri bir arada verme











14. (I) Üstlerindeki giysiler eskimiş, renkleri atmıştı; yeniyken nasıldı acaba bu giysiler, merak ediyordum. (II) Yarı çıplak boyacı çocuklar, boya sandıklarının başına çömelmiş, gözlerini önlerindeki kaldırıma dikmiş oturuyorlardı. (III) Yüzlerine konan sinekleri kovalamaya bile halleri kalmamıştı. (IV) Kahvenin içinde ise hava serindi; ama hiç hareket yoktu. (V) Yürüdüm bir sandalyeye doğru...

Numaralanmış cümlelerden hangisi birden çok duyu organı ile algılanabilen ayrıntılara yer verilmiştir?

A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.







15. Sırtında beyaz ceket, başında aşçı külahı bulunan bir adam, ağır bir tencere sürükleyerek güvertenin parmaklığına kadar koştu; parmaklığın üzerinden aştı, ilkin tencereyi fırlattı, arkasından da kendisi ırmağa atladı. Bir kadın, arkasından karanlık sulara baktı; elleriyle gözlerini kapayarak yere yığıldı.

Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi ağır basmaktadır?

A) Öyküleme

B) Tartışma

C) Karşılaştırma

D) Örneklendirme

E) Açıklama









16. Gecekondu ailelerinde eğitim düzeyi düşüktür. Birinci sırayı % 46 ile ilkokul mezunları almaktadır. Gecekondu ailelerinde yüksek okul mezunu sadece % 1,8’dir. Diplomasız ortalaması % 32 iken, kadın nüfusta bu oran % 40’lara yükselmektedir. İkinci kuşakta yani çocuk ve gençlerde, birinci kuşağa kıyasla eğitim düzeyinde yükselme görülmektedir. Gecekondu ailesinde evlenme yaş ortalaması 20.6’dır. Genellikle kadınlar 18, erkekler 22 yaş civarında evlenmektedir.

Paragrafta aşağıdakilerden özellikle hangisine başvurulmuştur?

A) Öyküleme

B) Betimleme

C) Tartışma

D) Karşılaştırma

E) Açıklama



ANLATIM BİÇİMLERİ Cevap Anahtarı
1. C
2. E
3. B
4. D
5. C
6. C
7. A
8. E
9. D
10. E
11. A
12. C
13. D
14. D
15. A
16. E
17. E
18. E
19. E

CÜMLEDE ANLAM TESTİ
1. Aşağıdaki dizelerin hangisinde yargı, gerekçesiyle birlikte verilmiştir?

A) Şaşacak, sende kalan bu ölmez güzelliğe

Başının üzerinden geçip giden her asır.

B) Sakın bir söz söyleme... Yüzüme bakma sakın

Sesini duyan olur, sana göz koya olur.

C) Önünde yorgun deniz... Karşında adalar.

Sahillerinde güller açılır, beyaz, sarı.

D) Başka sanat bilmeyiz, karşımızda dururken

Söylenmemiş bir masal gibi Anadolu’muz.

E) Kendimi kaptırarak tekerleğin sesine

Uzanmışım, kalmışım, yaylının şiltesine.









2. (I) Rüstem Çavuş koskocaman pos bıyıklı bir adamdı. (II) Gözlerinin içi gülen, canlı, şakacı, hayat dolu, sevgi dolu, Sivas’ın Zara ilçesinden bir kişidir. (III) On yıldır da İstanbul’da çöpçüdür. (IV) Çöpçü çavuşluğuna bundan dört yıl önce terfi etmiştir. (V) Çöpçü çavuşu olduktan sonradır ki, bizim evin yanındaki arsayı aldı.

Yukarıdaki cümlelerden hangisi söz, söyleyenin kişisel düşüncesini içermektedir?

A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.









3. Sanat ürününü sanat ürünü kılan, onun kendine özgü bir sese sahip olmasıdır.

Bu cümle ile anlatılmak istenen kavram, aşağıdakilerden hangisidir?

A) Açıklık B) Yalınlık C) Özgünlük

D) Biçim E) İçerik









4. Sanatçılar, topluma ayna tutanlar, ışık tutanlar diye ayrılabilir.

Bu cümlede anlatılmak istenen, aşağıdakilerden hangisidir?

A) Kimi sanatçılar toplumu aydınlatır, kimi de şekillendirir.

B) Kimi sanatçılar toplum gerçeklerini gösterir, kimi de toplumu aydınlatır.

C) Kimi sanatçılar toplumun ilerlemesini sağlar, kimi de gelenekleri sürdürür.

D) Kimi sanatçılar toplum gerçeklerini gösterir, kimi de kültürün gelişmesini sağlar.

E) Kimi sanatçılar toplumu geliştirir, kimi de sorunlara çözüm arar.







5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde nesnel bir anlatım söz konusudur?

A) Bu emri büyük bir sevinçle kabul ettim.

B) Temizliğimin müdür üzerindeki etkisi, gelecek günlerim için büyük bir önem taşıyordu.

C) Müdürün ilgisizliğinden ümitsizliğe düşmeden uzunca bir süre bekledim.

D) Müdür, yanında üç kişi ile birlikte beklediğim odaya girdi.

E) O andaki heyecanımı sözcüklerle anlatamam.





6. “(I) Sabaha kadar gene gözlerimi kapayamadım. (II) Hava henüz ağarırken, Pervin’i uyandırdım. (III) Ben içimdeki zehirden azabı boşaltmak için acele ediyordum. (IV) Kardeşim ölmüştü. (V) Sofada çiftlik imamı ile Dadaruh’u ağlarken gördük.”

Yukarıdaki cümlelerin hangisinde “çaresizlik” sezilmektedir?

A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.







7. Güzel sanatların her kolunda gerilediğimiz, yeni kuşakların edebiyat alanında hiçbir başarı gösteremediğini söyleyenler, yeniyi izlemek zahmetine girmemiş olanlardır.

Bu cümlede asıl anlatılmak istenen, aşağıdakilerden hangisidir?

A) Her sanat kolu, devamlı bir değişim içindedir.

B) Gelişmesi durmuş olan insanlar, yeniyi anlayamaz.

C) Gelişemeyen insanın yeni hakkındaki yargıları doğru olamaz.

D) Yeniyi anlamak için insanın, sürekli gelişmeleri izlemesi gerekir.

E) Kimi insanlar, kendi kuşaklarından sonra, usta sanatçı yetişmediğine inanırlar.







8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “kimseye duyurmadan, gizli olarak” anlamı vardır?

A) Uzun yıllar uğraştı, didindi ve sonunda bütün istediklerini elde etti.

B) Ayrılığa dayanamayınca el altından karısına haber göndererek barışmak istedi.

C) Kumar yüzünden elde avuçta hiçbir şey kalmadı.

D) Her işe el attı; ama hiçbir işte de başarılı olamadı.

E) El ayak çekilince bahçede buluşurlardı.







9. Ahlakın ilke ve kurallarının değeri, geçerliliği; bireyin, toplumun iyiliği, mutluluğu doğrultusunda oldukça söz konusudur.

Bu cümlede anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?

A) Toplumun iyiliği, mutluluğu bireyinkinden önce gelir.

B) İnsan bilgiyle, bilgi birikimiyle ahlaklı olabilir.

C) Bireyin, toplumun yararı ve mutluluğu için var olan ahlak, değerlidir.

D) Ahlakın kaynağı doğa yasalarıdır.

E) Kendi iyiliğini ve mutluluğunu amaçlayan insan, başkalarıyla çatışma içine düşer.





10. Aşağıdaki cümlelerin hangisi nesnel bir nitelik taşımaktadır?

A) Yazdığım şeyi o kadar severim ki, başından sonuna kadar, bende ve ruhumda o eser ihtiraslı bir humma olar.

B) Halide Hanım; kitaplarının dolambaçlı, imalı, hep aynı seviyede bulunan üslubundan başka bir eda ile konuşuyor.

C) Reşat Nuri’nin “Yaprak Dökümü” adlı eseri, toplum gerçeklerini anlattığından basma kalıplıktan uzak, gerçekçi ve başarılı bir eserdir.

D) Bir mezara inecekmişim gibi soğuk bir ürperme ile açılan kapıdan içeriye girince hayretten donakaldım.

E) İhtiyaçlarımızı karşılayabilmek, çevremizle iletişim kurabilmek için dilden yararlandığımızı biliyoruz.







11. İnanın, yazarın diğer öykülerini de aynı keyifle, aynı coşkuyla bir solukta okudum; hepsi de sıcak, abartıdan uzak, yalın.

Aşağıdakilerden hangisi anlam bakımından bu cümleye en yakındır?

A) Günlük konuşma dilinin ustaca kullanılması, öykülerin ilginçliğini artırıyor.

B) Öykülerde olağanüstülükten uzak, sıradan olaylara yer verilmesi, okuyucunun ilgisini kamçılıyor.

C) Öykülerde yaşanmış olayların anlatılması, okuyucuyu kitaba bağlıyor.

D) İçten, doğal, süsten uzak bir anlatım, öykülerin keyifle, zorlanmadan, kısa sürede okunmasını sağlıyor.

E) Özentisiz, basit bir dille yazılmış olan öyküler, değişik düzeydeki okurlara seslenebiliyor.





12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde koşul anlam yoktur?

A) Bu gerçeği söyleyemiyorsanız, onun düzelmesini bekleyemezsiniz.

B) Ders çalışmak üzere, bizim eve, sıcacık odama gittik.

C) Bu temel ilkeyi göz önüne almadıkça, başarılı olacağını sanmıyorum.

D) Sevgiyle yaklaşmanız işe yarar; yeter ki o da aynı duyguyu hissetsin.

E) Koşmamak üzere, sokağa çıkmasına izin verebilirim.





13. (I) Herhangi bir yolculuğa çıkarken bile hangi okur-yazar, yanına bir iki roman, şiir kitabı almayı düşünmez? (II) Yolculukta çoğu zaman çevremize bakıp dalmaktan, yanımıza aldığımız kitapları okuyamazsak bile, onları gene de elimizin altında bulundurmak isteriz. (III) Onların can yoldaşı olduğunu biliriz. (IV) Düşünüyorum da, şu dünyadan kitaplar yok oluverse, yaşamak ne kadar güçleşir, çekilmez bir ağırlık olur. (V) Romancı veya şair için yazmak nasıl dayanılmaz bir ihtiyaçsa, okuyucu için de yazıları okumak öyledir.

Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisi, kendinden önceki yargının nedenini belirtmektedir?

A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.





14. Aşağıdaki cümlelerden hangisi üslupla ilgili bir yargıdır?

A) Kompozisyon, romanda geliştirilen durum ve eylemlerin düzenlenmesidir.

B) Roman, olmuş ya da olabilecek olayları anlatan uzun edebiyat eseridir.

C) Romanda kişiler, genel olarak geniş bir zaman çerçevesinde ele alınır.

D) Romanın temel işlevi, insanların ve toplumların çeşitli özelliklerini sergilemektedir.

E) Doğal güzelliğe en aykırı şey, herkesin bildiği beylik düşünceleri, gösterişli sözlerle aktarmaktır.







15. Aşağıdaki dizelerin hangisinde aynı varlığın karşıt yönleri bir arada verilmiştir?

A) Bir asılı çengele benzer insanlar

Elleri kocaman, yürekleri ufacık

B) Dolan kara toprağa dolan

Ulaş yeryüzüne ak tohum.

C) Başlıyor serüvenlerin en korkuncu

Gökyüzüne doğru yürüyen yeryüzü

D) Ey sen ölümden çok hayatın kardeşi

Hangi kıvılcımla fışkırttın hayatı ruhundan

E) Dirilttin nasıl bir mucizeyle tekrar

Her şeyi dostluktan düşmanlığa kadar







16. Üstat Picasso: “Bu resim hiç tavuk resmine benzemiyor.” diyen birine, “Ben tavuğun resmini değil, resim yapıyorum.” demiş.

Aşağıdakilerden hangisi anlam bakımından bu cümleyle aynı doğrultudadır?

A) Bir tablonun değerini anlamak için, resim bilgisine sahip olmak gerekir.

B) Sanatı taklitten kurtarmak, sanattan anlayanların görevidir.

C) Sanat doğayı taklit etmek değil, yeniden biçimlemektir.

D) Gerçek sanat, büyük sanatçılar tarafından yaratılır.

E) Sanat, gerçeği olduğu gibi yansıtmak zorundadır.









17. (I) “Defoe” soyadını 35. yaşından sonra kullanmaya başladı; bu, ailesinin özgün adıdır. (II) Papazlık eğitiminden sonra tuhafiyecilik yaptı. (III) Kral II. James’e karşı başlatılan ayaklanmaya katıldı. (IV) Robinson Crusoe romanı belki de ona ölümsüz ününü kazandırmıştı. (V) Dönemin olaylarını ve ayrıntılarını bir resim gibi yaşatırcasına yansıtabilmiştir yapıtlarında.

Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangilerinde kişisel düşüncelere yer verilmiştir?

A) I. ve II. B) II. ve III.

C) II. ve IV D) III. ve IV.

E) IV. ve V.





18. Ben bir insanı giysisiyle karşılar, aklıyla uğurlarım.

Aşağıdakilerden hangisi bu cümleye anlamca en yakındır?

A) İnsanı başlangıçta dış görünümü, sonuçta düşünceleriyle değerlendiririz.

B) İnsan salt akla değil, biçimselliğe de önem vermelidir.

C) Kılık kıyafet ve biçimsellik insan için önemlidir.

D) İnsan, görünümüyle de saygı uyandırabilir.

E) Dış görünüş, şekilcilik, toplumun önemsediği durumlardır.





19. Aşağıdaki dizelerin hangisinde yargı gerekçesiyle birlikte verilmemiştir?

A) Dünyada biricik sevdiğim sensin

Güzelsin, incesin, tatlısın, şensin

B) Nasıl başkasını gönlüm beğensin

Güzelsin, incesin, tatlısın, şensin

C) Görüp de sevmemek ne mümkün seni

Güzelsin, incesin, tatlısın, şensin

D) Gördüm geçiyorken yine dün seni

Güzelsin, incesin, tatlısın, şensin

E) Arıyor gözlerim bütün gün seni

Güzelsin, incesin, tatlısın, şensin



20. Hiçbir yenilik damdan düşer gibi birden olmaz, o yeniliğin bir gün gerçekleştirilebilmesi için, daha önceleri nice günlerin -ve de nice gecelerin- ona ayrılması gerekir.

Aşağıdakilerden hangisi bu cümleye anlamca en yakınır?

A) Yenilikler birdenbire ortaya çıkar.

B) Bizi rahata erdirdiği için yeniliklere ilgi duyuyoruz.

C) İnsanlaşmanın en önemli koşuludur yenilik.

D) Tüm insanlık yeniliklerin peşinden koşmaktadır.

E) Yeniliklerin ortaya çıkması birikimle mümkündür.







21. Arkadaşlarımın beni eleştirmeleri pek hoşuma gitmez; ama yine de bu nedenle, onların bana değer verdikleri kanısındayım.

Bu cümle aşağıdakilerden hangisiyle aynı doğrultudadır?

A) Bazı arkadaşlarımın yaptığı eleştiriler bana büyük üzüntü verir.

B) Bana değer verenlerin beni eleştirmesi gerekir.

C) İyi arkadaş olsalar eleştirilerini herkesin içinde yapmazlar.

D) İyi arkadaş, arkadaşlarını ikide bir rahatsız etmez.

E) Arkadaşların birbirini eleştirmesi aynı zamanda bir değerbilirliktir.





23. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde karşılaştırma söz konusu değildir?

A) Çankaya’da hava kirliliği Kızılay’daki gibi değildir.

B) Ben onun gibi ders çalışamıyorum.

C) Şu mağaza bizimki gibi, hiç çalışmıyor.

D) Saat üç gibi beni evden aramıştı.

E) Ablan gibi sen de bir işte çalışabilirdin.







24. Aşağıdakilerin hangisi bir tanım cümlesi değildir?

A) Sanat, bir tür yaratmadır, özgün biçimde yaratma.

B) Sanat, bir ilham işçiliğidir, hem de ince bir işçilik.

C) Edebiyat, bir söz sanatıdır ki musiki ile kaynaşmıştır.

D) Şiir, hem bir söz, hem de bir anlam sanatıdır.

E) Beğenilen her şeyde bir güzellik vardır, bu güzellikler okunur, seyredilir.





25. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “pişmanlık” söz konusudur?

A) Neden dediğin saatte orada olmadın?

B) Daha uzun süreli kalmaya geliniz.

C) Sağlığınızı neden hiç önemsemiyorsunuz.

D) Yarın biraz daha erken kalk, derse geç kalıyorsun.

E) Senin yardım etmeyeceğini düşünüp bu işe kalkmamalıydım.


CÜMLEDE ANLAM Cevap Anahtarı
1. B
2. B
3. C
4. B
5. D
6. D
7. D
8. B
9. C
10. E
11. D
12. B
13. C
14. E
15. A
16. C
17. E
18. A
19. D
20. E
21. E
22. D
23. E
24. E
25. D

UMARIM YARDIMCI OLABİLMİŞİZDİR.PAYLAŞIMLARINIZI BEKLİYORUZ.